Fakama’opo’opo
- ‘Oku mafola fakamamani lahi. Ko e mahaki mahuʻinga ‘eni ‘o e lesi moe famili ‘o e meleni.
- Lau ʻoku engeenga mo fotunga lanu mata, tokakovi mo iiki. Koe lau motu’a ‘oku lanu mata malohi,’alavalava ‘I he kau pea ku asi ‘a e faka’ilonga fuopotopoto ‘o e vailas ‘I he fua.
- Fakamafola ‘e he (i) kutu (ii) fe’aveaki mei he ngaahi lulunga ‘akau.
- Founga malu’i angamaheni: Ta’aki e lesi ‘oku tupu noa’ia, fakangatangata ‘a e kakai ‘oku nau hu ki he ngoue’anga lesi, to’o moe ‘akau mahaki’ia mei he ngoue’anga fo’ou, pea mo e ngaahi ngoue’anga motu’a, Ngaue’aki e saloni ka koe founga lelei taha ia pe koe ‘omai ha kalasi lesi ‘oku ne matu’uaki e mahaki koeni.
- Founga malu’i ‘aki e kemikale: ‘Oku ‘ikai ke’ aonga he koe kutu (aphid) ‘oku ne tufaki e vailasi mei he ‘akau mahaki ‘ia, ‘o fakamafola ia ki he ‘akau mo’ui lelei, kimu’a pea tamate’i kinautolu he faito’o ‘inisekite.
Common Name: Vailasi ‘Ile’ila Fuopotopoto e lesi (virus-P).
Scientific Name: Papaya ringspot potyvirus.